Bài Pháp cú 104 được Hòa Thượng Thích Viên Giác giảng trong buổi lễ truyền giới cho Đạo Tràng Bát Quan Trai ngày 30/5/2022 như sau:
“Đức Phật dạy rằng:
“Tự thắng tốt đẹp hơn.
Hơn chiến thắng người khác.
Người khéo điều phục mình.
Thường sống tự chế ngự.”
Đó là lời dạy của Phật trong kinh pháp cú 104 có nghĩa là sự chiến thắng bản thân của mình là chiến thắng tốt đẹp nhất trong mọi chiến thắng trên cuộc đời này. Tất cả mọi người đều hướng về, đều đi tìm chiến thắng ở bên ngoài và nhất là chiến thắng những người xung quanh mình. Điều đó không thể gọi là tốt đẹp được mà điều tốt đẹp là hãy chiến thắng tự bản thân mình và người nào khéo léo, thông minh để mà điều phục, để mà kiểm soát cái bản thân của mình được thì người đó có đời sống an ổn, vững chắc do chế ngự được tham, sân, si trong đời sống hằng ngày của mình.
Cái đặc điểm con đường mà Đức Phật dạy đó là kiểm soát được cái hành vi xấu ác của mình, kiểm soát được những lời nói bất thiện của mình, kiểm soát được những tư duy tà vạy của mình. Nếu kiểm soát được thân, khẩu và ý, hướng thân khẩu ý đó về cái nẻo chánh, đúng thì đạt được sự tự kiểm soát, tự chế ngự bản thân. Khi mà đã kiểm soát được thân khẩu ý của mình rồi thì thân tâm đều được thanh tịnh, sự trong lành, sự định tĩnh, sự sáng suốt sẽ có mặt và sự giác ngộ, giải thoát sẽ đạt được một cách dễ dàng. Và đó là con đường cốt lõi Đức Phật dạy cho tất cả những người đệ tử xuất gia hay là tại gia cũng như chỉ một con đường là chiến thắng bản thân và khắc phục những khuyết điểm, những cái xấu ác, những cái ô nhiễm ở nơi thân tâm của mình, ở nơi lối sống, ở nơi sự sinh hoạt ứng xử của mình, ở trong đời sống hằng ngày.
Nhưng mà điều đó không dễ chút nào, nó đòi hỏi cái người Phật tử cần phải có khả năng nhận thức đúng, có khả năng đào luyện, tu tập để mà tích lũy được những công đức lành mới có thể có được năng lực chinh phục, khắc phục cái ác để mà phát triển cái thiện. Và tất cả những con đường tu tập đó, rất nhiều con đường, rất nhiều pháp môn khác nhau nhưng mà đều tập trung về cái mục tiêu là chế ngự được thân khẩu ý và chuyển hóa được thân khẩu ý ô nhiễm thành thanh tịnh, mê mờ thành giác ngộ, trói buộc thành giải thoát.
Con đường tu Bát quan trai chính là con đường mở đầu, con đường khởi đầu cho hành trình tự chế ngự bản thân. Quý vị sẽ được kiểm soát cái ăn, kiểm soát cái ngủ, kiểm soát cái sự tham đắm về thân xác của mình, về những tiện nghi, về những đòi hỏi của thói quen trong đời sống hằng ngày mà ở đời chúng ta luôn luôn chiều chuộng nó. Đến chùa tu Bát quan trai, thọ giới là mình tập trung vào những vấn đề của giới để chúng ta tuân thủ một cách đầy đủ những điều mà giới đã đề ra nhằm mục đích để kiểm soát bản thân của mình, kiểm soát thói quen của mình, kiểm soát cái mê, cái lầm ở nơi trên tâm tư của mình và đó là con đường tốt đẹp.
* Hòa thượng Thích Viên Giác giảng trong buổi lễ truyền giới cho Đạo tràng Bát Quan Trai mồng 1 tháng 5 âm lịch (ngày 30-05-2022).
* Khóa tu Bát Quan Trai tại Chùa Từ Tân được tổ chức thường xuyên hằng tháng hai lần vào mùng 1 và ngày rằm (âm lịch).